कमजोर बन्दै माधव नेपाल, जनमत ओरालो लाग्दै

 

 

नेकपा एमालेको २०७१ सालमा भएको ९ औँ महाधिवेशन केपी शर्मा ओली र माधव नेपालको शक्ति हाराहारीकै अवस्थामा थियो । महाधिवेशनमा ओलीसँग अध्यक्षमा प्रतिस्पर्धा गरेको नेपाल ४४ मतले मात्रै पराजित भएका थिए। ओलीले एक हजार ४७ मत ल्याउँदा नेपालले एक हजार ३ मत ल्याएका थिए। तर, उनीहरुबीच आन्तरिक संघर्षको बेलामा पार्टीभित्र आन्तरिक मत उस्तै उस्तै अवस्थामा थियो । महाधिवेशनबाट ओली अध्यक्षमा निर्वाचित भएपछि ओली शक्तिशाली रहिरहे । तर, उनकोविरुद्ध पार्टीभित्र आन्तरिक संघर्षमा लागेका माधव नेपालको निरन्तर कमजोर बन्दै गए । २०७५ मा एमाले र माओवादीबीच एकता भएर नेकपा बन्यो । एमालेमा ओलीसँग टकराब रहेका नेपाल माओवादीसँग एकतापछि पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डसँग नजिकिएर ओलीलाई एक्ल्याउँनतिर लागे । नेकपामा तत्कालीन एमालेका नेता नेपाल, झलनाथ खनालसहित अधिकांश नेताहरू ओलीसँग शक्ति संघर्षमै थिए । त्यसमा प्रचण्डको पनि साथ मिलेर बहुमत सदस्य आफ्नो कित्तामा लिएर शक्तिशाली बनिरहे । ओली र प्रचण्ड–माधव समूहबीच शक्ति संघर्ष उत्कर्षमा पुगेको बेलामा सर्वोच्च अदालतबाट नेकपाको एकता नै भंग भयो । जसले ओलीलाई पुनः एमालेको शक्तिशाली अध्यक्ष बनायो । भने माधव नेपाल प्रचण्डसँग छुट्टिएर फेरि ओलीसँग शक्ति संघर्ष गर्न आइपुगे । एमालेमा ओलीसँग मिलेर जान नसक्ने निष्कर्षसहित माधव र झलनाथ खनालले पार्टी विभाजनको तयारी थाले । नवौँ महाधिवेशनमा ओलीसँगै पार्टीभित्र हाराहारीको शक्ति भएकाले नेपाल पार्टी विभाजनको बेलामा ४० प्रतिशत पुर्‍याउन सकेनन् ।

माधव झलनााथलाई पार्टी विभाजन गराउन सहज हुनेगरी गठबन्धनको सरकारले केन्द्रीय सदस्य वा सांसद २० प्रतिशत मात्रै भएपनि हुनेगरी राजनीतिक दलसम्बन्धी अध्यादेश ल्याइदिए । विभाजनको बेलामा पार्टीमा अष्टलक्ष्मी शाक्य, युवराज ज्ञवाली, सुरेन्द्र पाण्डे, योगेश भट्टराई, गोकर्ण विष्ट, घनश्याम भुसाल, भीम आचार्य, अमृत बोहरा र रघुजी पन्त दश बुँदे लिखित सम्झौता गरेर एमालेमै बसे । यद्यपि, अहिले भुसाल एमाले छाडेर अहिले नेकपा एसको महासचिव बनिसकेको छन् । पार्टीभित्र ओलीविरुद्धको शक्ति संघर्षमा साथ दिएका अधिकांश नेताहरूले विभाजनको बेलामा माधवलाई साथ दिएनन् । साथ दिएकाहरू पनि पार्टी गठनको महिनादेखि नै पार्टी छाड्ने क्रम देखिन थाल्यो । माधव नेपाल नेतृत्वको नेकपा एस गठबन्धनको बलमा निर्वाचनमा होमियो । अध्यक्ष नेपालले २० लाख भोट ल्याउने दाबीसहित चुनावी मैदानमा होमिँदा राष्ट्रिय दल बन्नको लागि ३ लाख मत ल्याउन सकेनन् । यद्यपि, गठबन्धनको आडमा प्रतिनिधि सभामा १० सीट जितेको छ । पार्टीभित्रै झलनाथ खनालसँग शक्ति संघर्षको कारणले पछिल्लो समय माधव नेपालको जनमत निरन्तर ओरालो अवस्थामा छ ।