अम्वानीका दुतसँग माधव नेपालको गोप्यवार्ता, ओलीको पद धरापमा

 

भेनेजुयलामा भएको अमेरिकी हस्तक्षेप पछि थप तातेको नेपाली राजनीति माघको चिसो सकिदै जाँदा पनि सेलाउन सकेको छैन । भेनेजुयलामा भएको अमेरिकी हस्तक्षेप बेठिक भएको सरकारले औपचारिक धारणा ल्याइसकेपछि अमेरिकाले त्यसलाई पचाउन सकेको छैन । त्यही कारण सरकारले विश्व समुदायलाई यसबारे नेपालको धारणा जानकारी दिन आयोजना गरेको दिवा भोजमा अमेरिकी राजदूत काठमाडौं भएर पनि अनुपस्थित रहेको घटनालाई कतिपयले अनिष्ठको संकेतको रुपमा ब्याख्या गरिरहेका छन् ।

 

प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेपाली काँग्रस सरकार अधिनायकवाद तर्फ लम्किरहेको भन्दै सडकतिर लम्किएको छ । सत्ता छोडेको एक वर्ष पुग्न १० दिन जति बाँकी रहँदा काँग्रेसले सुरु गरेको संघर्षका क्रममा ब्यक्त गरेका धारणाले उसभित्रको कुण्ठालाई पनि राम्रैसँग उजागर गरिरहेको देखिन्छ । भेनेजुयला प्रकरणमा पनि उसले आफूलाई सरकारको विपक्षी अर्थात अमेरिकाको पक्षमा उभ्याएको छ ।

 

सरकारले कुटनीतिज्ञसँग आयोजना गरेको कार्यक्रममा अमेरिकी राजदूत अनुपस्थित हुनु अनी त्यही बेला काँग्रस टायर बाल्दै सडकमा निस्कनु संयोगमात्र नहुने विश्लेषण पनि भइरहेको छ । वर्तमान सरकालाई घेर्न विषेशगरी पश्चिमा र अनेकौ प्रयत्न गरिरहेको नेपालमा पश्चिमा र पूर्वीय धुरीको चेपुवामा पर्दै गएको छ ।

 

राजनीतिक दलबीच संविधान जारी गर्न भएको एकता पछिल्ला दिनमा भत्किएको बुझेर विदेशीहरुले सकृयता बढाइरहेका छन् । अमेरिका इण्डोप्यासिफिक राणनीति अन्तर्गत काठमाडौंमा बसेर चीनलाई घेर्न चाहिरहेको छ । उता चीन पनि वीआरआइमार्फत अमेरिकालाई पन्छाउन खोजिरहेको छ । नेपालसँग निकटस्थ सम्बन्ध भएको बताउने तर बोली अनुरुप ब्यवहार नगरिरहेको भारतलाई नेपालमा चीन र अमेरिका दुबैको बढदो उपस्थिति मन परिरहेको छैन् । केन्द्रीय निर्वाचनको संघारमा रहेको भारत त्यही भएर पछिल्ला दिनमा नेपाल प्रकरणमा बाहिरबाट हेर्दा मौन जस्तो देखिए पनि भित्रभित्रबाट आफ्ना मान्छे परिचालन गरिरहेको छ ।

 

यसै क्रममा भारतका चर्चित अद्योगी मुकेश अम्वानीले नेपालमा आफ्नो गतिविधि बढाइरहेका छन् । उच्च समाचार स्रोतका अनुसार अम्वानीले हिमाली तथा पहाडी जिल्लाका बहुमूल्य खानीहरुमा नजर लगाएका छन् । गैर आवासीय नेपाली उपेन्द्र महतोको मध्यस्थतामा अम्वानीले नेपालमा लगानी बढाइरहेको बताइन्छ । महतोले आफ्ना बहिनी ज्वाँइ भौतिकपूर्वाधार तथा यातायात मन्त्री रधुवीर महासेठ तथा उद्योग बाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्री मातृका यादवमार्फत नेपालको सडक तथा खानीमा लगानी गर्न खोजेको स्रोत बताउँछ ।

 

सडक निमार्ण तथा स्तरोन्नतीको जिम्मा लिने र त्यही क्रममा खानी सम्म पुग्ने योजना महतो र अम्वानीले गरिरहेका छन् । यसै क्रममा केही दिन अघि अम्वानीका एक दूत काठमाडौं आएर वत्तिसपुतलीस्थित होटल द्वारिकामा बसेको र त्यही समयमा नेकपाका वरिष्ठ नेता तथा पूर्व प्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपाल सँग गोप्यवार्ता गरेको समाचार स्रोतले बताएको छ ।  भेट सँगै प्रधानमन्त्री ओलीको पद धरापमा परेको स्रोतको दाबी छ ।

 

अम्वानीका दूतले वरिष्ठ नेता नेपाललाई भेटेपछि उर्जा मन्त्री वर्षमान पुनलाई समेत भेटवार्ता गरेको समाचार स्रोत बताउँछ । अम्वानीको समूहले अहिले नेपालमा दाङ लमही देखि घोराही सम्मको सडक स्तरोन्नतीको ठेक्का लिएको बताइएको छ । उक्त ठेक्का सम्वन्धी काम गर्नका लागि सुवास श्रेष्ठलाई अख्तियारी दिइएको छ ।

 

कर्नरमा माधव

 

पार्टी एकता भएको नौ महिना पुग्न लाग्दा समेत नेपाल कम्यूनिष्ट पार्टी नेकपाको एकीकरण प्रकृया पूरा हुन नक्दा कार्यकतामा निराशा पैदा भइरहेको छ । कतिपय कामकाजी कार्यकर्ताहरु पार्टी कामबाट वेरोजगार हुनु परेको पीडाले छटपटाईरहेको अवस्था छ । पूर्व एमाले सम्वद्ध पत्रकारहरुको संस्था प्रेस चौतारी नेपालले माघ २२ गते स्थापना दिवस मनाउन नसक्दा सामाजिक सञ्जालमा थुप्रै गुनासो छाएको थियो ।
पार्टी एकता प्रकृया लम्विदै जाँदा अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले पालिटब्यूरो पूर्व एमाले र माओवादी दुवैबाट आधा आधा राख्नु पर्ने नयाँ प्रस्ताव राखेपछि परिस्थिति नयाँ दिशातर्फ मोडिएको छ ।

 

यसअघि ६०÷४० प्रतिशतको अनुपातमा एकता अगाडि बढाएको अवस्थामा माधव नेपाल पक्षले प्रदेश कमिटीमा १० प्रतिशत सदस्य थप्नु पर्ने प्रस्ताव ल्याएपछि प्रचयडले पनि नयाँ तुरुप अघि सारेको बताइएको छ । पुस दोस्रो साता सम्पन्न स्थायी समितिको बैठकले एकीकरणका बाँकी काम सम्पन्न गर्नका लागि नौ सदस्यीय कार्यदल बनाएको भएपनि त्यसमा अध्यक्षद्वय केपी शर्मा ओली र प्रचण्ड तथा माधव नेपाल पक्षबाट तीन तीन जना राखेर ओदान जस्तो बनाएपछि कार्यदल आफै अलपत्र पर्नु परेको थियो ।

 

त्यस अघि सचिवालय सदस्य रामबहादुर थापा र महासचिव विष्णु पौडेललाई एकीकरणको काम गर्ने जिम्मा दिइएको थियो । तर, त्यसलाई अविश्वास गर्दै माधव नेपाल पक्षको प्रस्तावमा त्रिखुट्टे कार्यदल बनाएरपछि परिस्थिति झन भद्रगोल बन्दै गएको छ । नेकपा नेता महेश्वर दाहाल कार्यरत अवश्यककै नरहेको अवस्थामा बनाएका कारण त्यसले काम गर्न नसकेको बताउछन् । बरु दुई जनालाई नै काम गर्न दिइएको भए त्यसले गति लिने उनको बुझाई छ ।

 

पार्टीमा अहिले दुई अध्यक्ष प्रचण्डले सरकारलाई सहयोग गर्ने केपी ओली पछि सरकारको नेतृत्व लिने र, त्यही शक्ति प्रयोग गरेर पार्टी नेतृत्व लिने ठाउँमा रहेको बताइन्छ । उता माधव नेपाल पक्ष भने संगठनमा आफ्ना मान्छेलाई आगामी महाधिवेशनबाट पार्टी नेतृत्व लिइ छाड्ने दीर्घ कालिन लक्ष्य अनुसार काम गरिरहेको छ ।

 

त्यही रणनीति अनुसार अध्यक्षद्वयमा रहेको निर्णय अधिकारलाई स्थायी समिति मातहत ल्याउन उसले प्रयत्न गरिरहेको छ । तर अध्यक्ष ओली र प्रचण्ड सचिवालय भन्दा झर्न चाहिरहेको छैनन् । माधव नेपाल पक्षले रणनीति बुझेपछि माक्सवादी अध्ययन समूहका नाममा भइरहेको गतिविधि माथि कडाइ गर्न ओली र प्रचण्ड सहमत भएको बताइन्छ ।

 

अध्यक्षद्वय ओली र प्रचण्ड मिलेर आफूलाई कर्नरमा पार्ने भएकै कारण अहिले माधव नेपालले दुईजनाबाट भएको निर्णयमा लिखित भिन्न मत पनि नराख्ने तर, भागबण्डा भने खोज्ने काम गरिरहेको ओली पक्षधरहरुको बुझाइ छ । त्यही कारण कार्यदलले काम गर्न नसकेको एक स्थायी कमिटी सदस्य बताउछन् ।

माधव नेपाल पक्षको त्यही रणनीति अनुसार अध्यक्षद्वयबीच थप फुट ल्याउन भेनेजुयला प्रकरणमा प्रचण्डले कडा वक्तव्य जारी गराउन नेपाल पक्षधरले भूमिका खेलेको बताईन्छ । किनभने ओली डाभोस सम्मेलनमा विदेशमा भएको अवस्थामा यता बक्तव्य आएको थियो । भेनेजुयला प्रकरणमा बक्तव्य सैद्धन्तिक रुपमा भएपनि भाषा प्रति भने नेकपामा विमत छ ।