राजपाभित्र विवाद : त्रिपाठीले बोलाए काठमाडौंमा भेला

 

राष्ट्रिय जनता पार्टी (राजपा) नेपालको आन्तरिक विवाद चलिरहेको बेला सो पार्टीबाट अलग भएर स्वतन्त्र राजनीतिक समूह गठन गरेका ह्रदयश त्रिपाठीले काठमाडौंमा समूहको भेला बोलाएका छन् ।

 

मंसिर २८ गते हुने सो भेलाको तयारी भइरहेको समूहका संयोजक ह्रदयश त्रिपाठीले जानकारी दिए । भेलामा देशैभरिका सिमित व्यक्तिको मात्र उपस्थिति रहने बताउँदै उनले यो भेलामा चुनावदेखि हालसम्म देशमा भएका घटनाक्रमको बारेमा छलफल हुने बताए ।

 

राजपा नेपाल गठनमा विशेष भूमिका खेलेका त्रिपाठी सो पार्टी छाडेर समूह गठन गरी तत्कालिन एमालेको सूर्य चिन्हबाट चुनाव लडेका थिए । त्यसमा नवलपरासीबाट त्रिपाठी, कपिलवस्तुबाट वृजेष गुप्ता प्रतिनिधिसभा र नवलपरासीबाट अजय शाही र कपिलवस्तुबाट धर्मबहादुर लाल श्रीवास्तव प्रदेशसभामा जितेका हुन् ।

 

समूहका नेता ईश्वर दयाल मिश्रले भने, ‘यो भेलामा समूह बाहिरबाट पनि सहभागी हुन्छन् । समसामयिक विषयमा छलफल हुने भएकाले यसमा बौद्धिक छलफल हुने भएकाले बाहिरका व्यक्तिलाई पनि बोलाउने कुराकानी भएको छ ।’

 

उनले समूहप्रति थुप्रै नेता तथा कार्यकर्ताहरुको आकर्षण छ । राजपा नेपालदेखि फोरम नेपाल, काँग्रेस र नेकपाबाट पनि समूहमा आउन तयार रहेको उनले दावी गरे । उनले भने, ‘राजपा नेपाल र फोरम नेपालबाट सबभन्दा बढी आकर्षण हाम्रो समूहप्रति रहेको छ ।’

 

यसअघि एउटा भेला नवलपरासीमा पनि सम्पन्न भएको छ । त्यो भेला जिल्लास्तरीय भेला थियो । यो भेला राष्ट्रिय स्तरको हो । तर त्रिपाठीले यसलाई राष्ट्रिय भेला भनेको छैन । उनले भने, ‘यो एउटा भेला मात्र हो, यसमा छलफल हुन्छ, त्यसपछि अगाडि के गर्ने कुरा हुन्छ ।’

 

राजपा नेपालमा विवाद शुरु भएपछि समूहले गर्न लागेको भेलाले ठूलो अर्थ राख्छ । सो समूहमा अधिकाँश राजपा नेपालबाट गएका नेताहरु छन् । यदि राजपा नेपाल विभाजन भयो र तमलोपा पुनर्गठन भयो भने समूह त्यसमा मिसिन सक्ने सम्भावना पनि रहेको बताइएको छ ।

 

महन्थ ठाकुरलाई राजपा नेपालको संयोजकबाट हटाएको भोलिपल्ट त्रिपाठीले उनलाई भेटेका थिए । तर ईश्वर दयाल मिश्र भन्छन्, ‘राजपा नेपालको विवादसँग आफ्नो यो भेलाको कुनै कनेक्सन छैन । राजपा नेपालमा विवाद आउनुभन्दा पहिले नै यो कार्यक्रम तय भएको थियो ।’ उनले त्रिपाठी र ठाकुरबीच कुनै भेटघाटनै नभएको पनि दावी गरे ।

 

किन जाँदैछन् महन्थ ठाकुर दिल्ली ?

राष्ट्रिय जनता पार्टी (राजपा) नेपालका पूर्व संयोजक महन्थ ठाकुर आज राति ८ बजे भारतको नयाँ दिल्ली जाँदैछन् । ठाकुर उपचार क्रममा भारत जान लागेका हुन् । ठाकुर हरेक ६ महिनामा भारतमा फलो अपका लागि जाने गरेका छन् ।

 

ठाकुरको भ्रमणबारे राजपामा औपचारिक जानकारी छैन । राजपाको सोमबार नै बैठक बसेर सरकारलाई दिइएको समर्थन फिर्ता लिने कार्यसूची थियो । तर सोमबार बैठक बस्न सकेन ।

 

ठाकुर आएपछि बैठक
सोमबार बस्ने भनिएको बैठक बस्न नसकेपछि राजपाको बैठक अनिश्चित छ । महामन्त्री केशव झाले भन्नुभयो, ‘ठाकुर भारत जानु भएपछि उहाँ फर्केपछि मात्रै बैठकको मिति तय हुनेछ र पहिलो बैठकमा सरकारलाई दिइएको समर्थन फिर्ता हुने छ ।’

 

भेटघाटको सूची
महन्थ ठाकुर भारत भ्रमणमा उपचारका लागि जाने भनिए पनि उनको राजनीतिक भेटघाट पनि हुनेछ । यद्यपि भेटघाटबारे केही बताइएको छैन । १८ महिना राजपा संयोजक रहेका ठाकुर संयोजकबाट हटेलगत्तै राजपाको बैठकसमेत बस्न सकेको छैन । ठाकुर निकटका केही नेता असन्तुष्ट छन् ।

राजेन्द्र महतो र महन्थ ठाकुरको बोलचमल बन्द, राजपा फुटने पक्का

सिङ्गो मधेस क्षेत्रमा राजनीतिक प्रभाव जमाएर बसेको राष्ट्रिय जनता पार्टीभित्र नयाँ विषयमा विवादको विजारोपण भएको छ । अध्यक्षमण्डलको संयोजक परिवर्तन भएको महिना दिन नपुग्दै सिङ्गो पार्टीभित्र प्रदेश तह र केन्द्रमा विवाद चुलिएको हो ।

राजेन्द्र महतो र महन्थ ठाकुरको बोलचमल बन्द भएकोे छ । महन्थ ठाकुरले राजपा फुटाएर भएपनि आफु अध्यक्ष बन्ने बताएको स्रोतको दाबी छ ।

 

राजेन्द्र महतोलाई अध्यक्षमण्डलको संयोजक तोकेपछि अन्य सदस्यका असन्तुष्टि बाहिर आएका छन् । महन्थ ठाकुर पक्षधर मात्र नभई अन्य शीर्ष नेताहरूले पनि महतोको संयोजकत्वलाई स्वीकार नगरी आलोचना गर्न शुरु गरिसकेका छन् ।

 

विवाद किन बढ्यो ?

निवर्तमान महन्थ ठाकुर संविधान संशोधन वा संशोधनको सुनिश्चितता नभई सरकारमा जान हुँदैन भन्ने पक्षमा अडिग छन् । तर, महतोलगायतले सरकारमा जान गृहकार्य शुरु गरेका छन् । ठाकुरलाई हटाएको अध्यक्षमण्डलका बहुमत सदस्यले सरकारलाई समर्थन गरेपछि मन्त्रिमण्डलमा सहभागी हुनुपर्ने नयाँ विषयलाई पार्टीभित्र प्रवेश गराएका छन् ।

 

अब आउने महाधिवेशनमा कसको वर्चश्व रहने भन्ने विषयभन्दा सरकारमा सहभागी हुने वा नहुने भन्ने विषय राजपाभित्र पेचिलो बन्दै गएको छ ।

 

तराई मधेस लोकतान्त्रिक पार्टी (तमलोपा), सद्भावना पार्टी (सपा), राष्ट्रिय मधेस समाजवादी पार्टी (रामसपा), तराई मधेस सद्भावना पार्टी (तमसपा), मधेसी जनअधिकार फोरम (गणतान्त्रिक) र नेपाल सद्भावना पार्टी (नेसपा) मिलेर राजपा पार्टी बनेको थियो । त्यतिबेला, तमलोपाको ११, सपाको पाँच, रामसपा र तमसपाको तीन–तीन र फोरम गणतान्त्रिक र नेसपाको एक–एक सांसद थिए ।

 

समानुपातिकतर्फ तमलोपाले एक लाख ८१ हजार, सपाले एक लाख ३३ हजार, रामसपाले ७९ हजार, तमसपाले ६२ हजार, फोरम गणतान्त्रिकले ३३ हजार र नेसपाले २५ हजार भोट ल्याएका थिए ।

 

पार्टी एकीकरणपछि २५ हजार भोट भएको र १ लाख ८१ हजार भोट ल्याएका पार्टी अध्यक्षको समान हैसियत निर्धारण भयो । त्यही हैसियतलाई निरन्तरता दिन एक पक्षले महाधिवेशनसम्म सरकारमा जानुपर्ने विषयमा जोड दिँदै आएको छ ।

 

अध्यक्षमण्डलका संयोजक महतो, सदस्यहरू शदत्सिंह भण्डारी, महेन्द्र राय यादव र राजकिशोर यादवको टोलीले कि सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता गर्नुपर्ने होइन भने मन्त्रिमण्डलमा सहभागी हुनुपर्ने भन्दै अर्का सदस्य महन्थ ठाकुरलाई दबाब दिएको स्रोतले जनायो ।

 

उता अध्यक्षमण्डल संयोजकमा नयाँ नेतृत्व आएपछि महाधिवेशनपछिको पार्टी संरचना कस्तो बनाउने भन्ने विषय पनि विवादित बन्न पुगेको छ । ठाकुरबाहेकका सबै अध्यक्षमण्डलका सदस्य यही प्रणालीलाई महाधिवेशनपछि पनि निरन्तरता दिनुपर्ने अडानमा छन् । तर, ठाकुर भने अध्यक्ष एक व्यक्ति मात्र हुनुपर्ने पक्षमा देखिन्छन् ।

 

विवाद बढ्दै गएकोले महतो अध्यक्षमण्डलको संयोजक बनेपछि बैठक बस्न सकेको छैन । सोमबार बोलाइएको बैठक आन्तरिक विवादकै कारण बसेन । मंगलबार पनि बैठक कहिले बस्ने भन्ने विषयमै विवाद निम्तियो ।

 

राजपाले महाधिवेशन ७ वैशाखका लागि तोकेको छ । अध्यक्षमण्डलको संयोजक बन्न सबै सदस्यलाई नेतृत्वको अवसर दिन दुई–दुई महिनामा संयोजक परिवर्तन हुने भनिएको थियो ।

 

तर, आगामी ७ वैशाखसम्म शरत्सिंह भण्डारी र महेन्द्र राय यादवलाई त्यो अवसर मिल्छ वा मिल्दैन यसै भन्न सक्ने अवस्था देखिँदैन । ठाकुरलाई हटाएर महतोलाई संयोजक बनाउने बहुमतको निर्णय विधानअनुसार अवैध भएको भन्दै केही नेताले विरोध जनाएका छन् ।

 

राजपाको महाधिवेशन पनि हुन सकेको छैन । सरकारलाई दिइएको समर्थन फिर्ता लिने नलिनेमा पनि नेताहरुबीच फरक मत छ । यस्तो अवस्थामा ठाकुरको उपचार मात्र हुनेछैन, उनले भारतको राजनीतिक वृत्तका नेतासँग पनि परामर्श गर्नेछन् । के सन्देश बोकेर आउँछन्, केहीदिन कुर्नैपर्छ, त्यसपछिको राजनीतिक घटनाक्रमले विस्तार पर्दा उघारिने अपेक्षा छ ।