प्रहरी र कर्मचारी मात्र होइन, न्यायाधीशसँग समेत ‘सेटिङ’ मिलाउँथे गोरे, २०४५ सालदेखि सुन तस्करीमा

नेपालमा २०४५ सालदेखि हुने सुन तस्करीको मुद्दा अहिले जिल्ला अदालत मोरङमा विचाराधीन अवस्था छ । सुन तस्करीका मुख्य नाइके भनिएका चूडामणि उप्रेती (गोरे) सहित बहालावाला वरिष्ठ प्रहरी अधिकारी गरी ३१ जना अभियुक्त पुर्पक्षका लागि थुनामा छन् ।

मोरङ जिल्ला अदालतमा गत वैशाख १९ गते ६३ जनाविरुद्ध दर्ता गरिएको मुद्दासँग सम्बन्धित अन्य व्यक्ति पक्राउ पर्ने क्रम अझै पनि जारी छ । सुन तस्करी प्रकरणमै मंगलवार (जेठ २२ गते) मात्रै राम तिवारी पक्राउ परेका छन् ।

दक्षिण कोरियाबाट ‘उपचार’ गरेर फर्किंदै गरेको अवस्थामा त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाटै पक्राउ परेका तिवारी सुन तस्करीका मुख्य नाइके गोरेका विशेष सहयोगी हुन् । कपडा पसलको सञ्चालनदेखि क्रसर व्यवसायी हुँदै जग्गा दलाल बनेका तिवारी पछिल्लो ४ वर्षदेखि गोरेले गर्ने सुन तस्करीका मूख्य साझेदार हुन् ।

तिवारीको प्रहरी, प्रशासन र अदालतसम्म ‘विशेष पहुँच’ रहेको विषय फेला परेको छ । सुनकाण्डबारे अनुसन्धान गरिरहेको गृह मन्त्रालयको समितिले तिवारी र केही अधिवक्ताबीच शंकास्पद सम्बन्ध रहेको फेला पारेको छ ।

‘तिवारीले बयानका क्रममा गोरेका लागि आफूले केही न्यायाधीशसँग समेत कुरा गरेको बताएका छन्,’ गृह मन्त्रालयको छानबिन समितिका एक सदस्यले लोकान्तरसँग भने, ‘उनले भनेका सबै कुरा पत्याउने खालका त छैनन्, यद्यपि उनको बयानका आधारमा थप अनुसन्धान अगाडि बढाएका छौं ।’

तिवारीको बयानअनुसार सुन तस्कर गोरेले न्यायाधीशहरूसँग समेत ‘सेटिङ’ मिलाएर आफू र आफ्ना मान्छेसँग सम्बन्धित मुद्दालाई प्रभावित गर्ने गरेका थिए ।

‘गोरेले सेटिङ मिलाएर नै सुन तस्करीमा संलग्न रहेर पक्राउ परेका धेरैजना अदालतबाट धरौटी र साधारण तारेखमा छुटेका छन्,’ तिवारीले दिएको बयानलाई उद्धृत गर्दै छानबिन समितिका सदस्य भन्छन्, ‘केही न्यायाधीशलाई वकिलमार्फत सम्पर्क गरिन्थ्यो । केहीलाई भने सिधै पनि सम्पर्क गरिन्थ्यो ।’

सरकारी कागजात किर्ते गर्थे तिवारी

गोरेको मुख्य सहयोगी राम तिवारीविरुद्ध यसअघि सरकारी कागजात किर्ते गरेको मुद्दा पनि चलेको थियो । गृह मन्त्रालयको छानबिन समितिका अनुसार नुवाकोट जिल्ला अदालतमा तिवारीविरुद्ध सरकारी कागजात किर्ते गरेको अभियोगमा मुद्दा चलेको थियो ।

तिवारीले विभिन्न सरकारी निकायको लेटरप्याड, छाप र सरकारी अधिकारीको हस्ताक्षर समेत किर्ते गर्ने गरेको फेला परेको छानबिन समितिले जनाएको छ । खास गरेर घर–जग्गा व्यवसायका क्रममा तिवारीले सरकारी कागजात किर्ते गर्ने गर्दथे ।

सरकारी कागजात किर्ते गर्ने क्रममा तिवारीको केही प्रभावशाली वकिलहरूसँग सम्पर्क बढेको गृहको छानबिन समितिले अनुसन्धानबाट पत्ता लगाएको छ । जसका आधारमा उनले केही मुद्दालाई प्रभावित पार्नेसम्मको हैसियत बनाए ।

खास गरेर केही जिल्ला न्यायाधीश र केही अवकाशप्राप्त न्यायाधीशका आफन्तहरूसँग तिवारीको विशेष सम्बन्ध रहेको छानबिन समितिले फेला पारेको छ । तर सम्बन्ध रहेकै आधारमा उनले मुद्दालाई प्रभावित पारे–नपारेको विषयमा भने अहिले नै भन्न नसकिने समितिका सदस्य बताउँछन् ।

‘तिवारीले केही न्यायाधीश र वकिलसँग सम्बन्ध रहेको भन्दै नाम पनि लिएका छन्,’ छानबिन समितिका सदस्य भन्छन्, ‘तर उनले भनेकै आधारमा यकिन गर्ने भन्ने कुरा हुँदैन । हामीले केही तथ्य फेला पा¥यौं भने त्यसमाथि पनि थप कारबाही प्रक्रिया अगाडि बढ्छ ।’

जग्गा कारोबार हुँदै अदालतका बिचौलिया

काभ्रेको नमोबुद्ध गाउँपालिकाका स्थायी बासिन्दा रहेका राम तिवारीको उमेरले ४० पार गरिसकेका छन् । कुनै पनि प्रकारको औपचारिक शिक्षा हासिल नगरेका तिवारीले शुरुमा काभ्रेमै कपडा पसल चलाउँथे । पछि गुण्डा नाइके गणेश लामासँग मिलेर काभ्रे र सिन्धुपाल्चोकका केही ठाउँमा क्रसर उद्योग चलाए ।

क्रसर उद्योग चलाउँदा प्रहरी अधिकारी, उच्च सरकारी कर्मचारीदेखि न्याय क्षेत्रका विशिष्ट व्यक्तिको घर निर्माण गर्दा सित्तैमा बालुवादेखि गिट्टीसम्म ढुवानी गरिदिने तिवारीले त्यसमार्फत नै जग्गा दलाली गर्ने सञ्जाल विस्तार गरे ।

त्यसपछि उनी काठमाडौं आइपुगे र जग्गा प्लटिङ व्यवसायमा लागे । जग्गा प्लटिङ गर्दा उनले धेरै वकिल र न्यायाधीशका लागि जग्गा मिलाइदिएको तिवारीले गृह मन्त्रालयको समितिलाई दिएको बयानमा उल्लेख गरेका छन् ।

जग्गा दलाली गर्दा केही वकिल र न्यायाधीशसँग सम्बन्ध विस्तार गरेपछि तिवारीले अन्य व्यवसायीसँग मुद्दा मिलाइदिने भनेर पैसा समेत उठाउने गरेको तथ्य छानबिन समितिले फेला पारेको छ ।

शुरु–शुरुमा तिवारीले गोरेबाट पनि मुद्दा मिलाइदिन्छु भन्दै पैसा लिने गरेका थिए । पछिल्लो २ वर्षयता भने तिवारी गोरेले गर्ने सुन तस्करीका ‘विजनेश पार्टनर’कै रूपमा सक्रिय रहेको अनुसन्धान समितिका सदस्य बताउँछन् । लोकान्तरबाट

प्रशान्त ओझा