भाषाकै कारण चर्किएको आन्दोलन
दार्जिलिङ । भारतको दार्जिलिङ अहिले रणभूमिमा परिणत भएको छ । करिब डेढ साता चलेको यो आन्दोलनमा पाँचजनाको मृत्यु भईसकेको छ भने ३० प्रहरीसहित एक सयजना घाइते भएका छन् ।
गोर्खा जनमुक्ति मोर्चा गोजमोले अलग्गै गोर्खाल्यान्ड राज्यको माग गर्दै सुरु गरेको आन्दोलन राज्यले दमन गर्दा यस्तो अवस्था आएको त्यहाँका विष्लेषहरुको दावी छ । शान्तिपूर्ण रुपमा चलिरहेको आन्दोलनमा राज्यले दमन गर्न खोजेपछि अहिलेको अवस्था सिर्जना भएको हो । ।
पटक–पटक अशान्ति हुँदै शान्त भएको दार्जिलिङ आन्दोलन दुई साताअघि पश्चिम बंगाल सरकारले विद्यायल तहमा बंगाली भाषालाई अनिवार्य बनाएपछि पुनः चर्किएको हो ।
अब यो आन्दोलन यत्रिमै टुङ्गिने खालको देखिदैन । अब आन्दोलनकारी पश्चिम बंगाल सरकारसँग वार्ता नगरी केन्द्रीय सरकारसँग मात्र वार्ता गर्ने पक्षमा रहेका छन् । अबको वार्ता अलग गोर्खाल्यान्ड राज्यका लागि केन्द्र सरकारसँग मात्र हुने आन्दोलनकारीको निचोड रहेको छ । अर्कोतर्फ सरकारले पनि वार्ता नगर्ने संकेत गरेकोदेखाएको छ । वार्तामा आउनुअघि गोजमोले तत्काल हिंसा रोक्नुपर्ने राज्यपक्षको अडान रहेको छ ।
सरकारले आन्दोलनकारीलाई चरम दमन गरेको दार्जिलिङका विद्यायकहरूले गुनासो गरेका छन् । ‘पश्चिम बंगाल सरकारले शान्तिपूर्ण आन्दोलनलाई दमन गरेको छ, प्रहरी दमन सरकारकै लागि प्रत्युत्पादक बन्न सक्छ,’ विद्यायक अमर सिंह राई भन्छन् । नेपाली भाषी बस्ने दार्जिलिङमा जबरजस्ती बंगाली भाषा लादिएको गोर्खाल्यान्ड राज्यको माग राखी आन्दोलन गरेहकाहरुको आरोप छ ।
अब गोर्खाल्यान्ड राज्यको माग पूरा नहुन्जेल आन्दोलन नरोकिने आन्दोलनकारीले बताउँदै आएका छन् । सत्तासीन त्रिणमूल कांग्रेसले आफूहरूमाथि जबरजस्ती बंगाली भाषा लादेको आन्दोलनकारीले गुनासो गरेका छन् । ‘हामी बंगाली होइनौँ । बगाली हाम्रो मातृ भाषा होइन । दार्जिलिङमा बसोवास गर्ने प्रायः सबैले आफ्नो मातृभाषा बोल्छन् । हामीमाथि किन जबरजस्ती बंगाली भाषा लादियो ,’ गोजमो अध्यक्ष विमल गुरुङ प्रश्न गर्छन् । प्रदर्शन सुरु भएपछि गुरुङलगायत शीर्ष नेताहरू अर्धभूमिगत छन् ।