यसरी टाट पल्टियो श्रीलंकाको अर्थतन्त्र



 

 

श्रीलंकाका प्रधानमन्त्री रनिल विक्रमासिंगेले देशको अर्थतन्त्र पूर्णरूपमा टाट पल्टेको घोषणा गरेका छन् । प्रधानमन्त्रीको यस्तो घोषणाले २ करोड २० लाख जनसंख्या भएको दक्षिण एसियाली राष्ट्रका जनतामा आतेश उत्पन्न भएको छ ।

ऋणैऋणको बोझले थिचिएको श्रीलंका महिनौदेखि खाद्यान्न, इन्धन र विद्युतको संकट झेलिरहेको थियो । यद्यपि, अर्थतन्त्र टाट पल्टेको घोषणा गर्दैगर्दा प्रधानमन्त्री विक्रमासिंगेले कुनै नयाँ तथ्य/तथ्यांक भने प्रस्तुत गरेका छैनन् । अन्तर्राष्ट्रिय समुदायबाट राष्ट्रको ऋण मोचन गराउनका निम्ति उनले यो घोषणा गरेको हुनसक्ने पनि कतिपयको अनुमान छ ।

कोरोनाको प्रभावका कारण श्रीलंकाको प्रमुख आयस्रोतका रूपमा रहेको पर्यटनमा गम्भीर आघात परेको थियो । अहिले त्यहाँ उपभोग्य वस्तुहरूको मूल्य उपभोक्ताले धान्नै नसक्ने गरी आकाशिएको छ । ग्यास, दूध, ट्वाइलेटपेपर जस्ता अत्यावश्यक वस्तुहरूको आयात गर्न पनि पैसा नभएको सरकारले बताएको छ ।

एक महिना अगाडिमात्रै प्रधामन्त्री बनेको विक्रेमासिंघेले देशको अर्थतन्त्रको संकटमोचन गर्ने बाचा गरेका थिए । तर, उनले यति छिट्टै दुवै हात उठाएका छन् । अर्थमन्त्रालयको जिम्मेवारीसमेत निभाइरहेका उनीसँग संकट समाधानका लागि कुनै उपाय छैन । पेट्रोलियम कर्पोरेसन भारी ऋणले थिचिएकाले आयातित इन्धन खरिद गर्न सक्ने अवस्था नरहेको उनले बताएका छन् ।

श्रीलंकाको सिलोन पेट्रोलियम कर्पोरेसनको ऋण ७० करोड डलर पुगेको छ । फलस्वरूप संसारका कुनै पनि राष्ट्र वा संगठनले आफ्नो देशलाई इन्धन उपलब्ध गराउन तयार नरहेको प्रधानमन्त्रीको भनाइ छ । पैसा दिएर पनि आफूहरूले इन्धन पाउन सक्ने अवस्था नरहेको उनले बताएका छन् ।

अहिलेको संकटले श्रीलंकाको मध्यमवर्गलाई सबैभन्दा बढी प्रहार गरेको छ । देशको कुल सहरी जनसंख्यामा १५ देखि २० प्रतिशत जनता मध्यमवर्गीय छन् । उनीहरूलाई अहिले दैनिक छाक टार्न पनि धौधौ भइरहेको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले जनाएका छन् ।

‘पछिल्लो तीन दशकयता श्रीलंकाका जनताले यस्तो संकटको सामना गर्नुपरेको थिएन,’ कोलम्बोस्थित सेन्टर फर पोलिसी अल्टरनेटिभ्सका वरिष्ठ अन्वेषक भवानी फोन्सेकाले भने, ‘यदि मध्यम वर्ग नै संघर्ष गरिरहेको छ भने तल्लो वर्गको हालत के होला अनुमान गर्न सक्नुहुन्छ ।’

सरकारले इन्धन जोगाउन र फलफूल-तरकारीको उत्पादन वृद्धि गर्न भन्दै तीन महिनाका लागि प्रत्येक शुक्रबार सार्वजनिक बिदा दिएका छन् । आधिकारिक तथ्यांक अनुसार अहिले मुद्रास्फिति चुलिएर ५७ प्रतिशत पुगेको छ । श्रीलंकाको वैदेशिक सञ्चितिको अवस्था निकै दयनीय छ ।
प्रधानमन्त्री विक्रमासिंगेले पूर्ववर्ति सरकारले समयमै उचित कदम नचालेकाले यो दिन आएको आरोप लगाएका छन् ।

‘देशको बिग्रदो अर्थतन्त्र सम्हाल्न समयमै कदम चालिएको भए आजको कठिन अवस्था आउने थिएन । तर, हामीले यो अवसर गुमायौं । अहिले हाम्रो अर्थतन्त्र पूर्णरूपमा ढलिसकेको छ र यो एकदमै पातालमा पुग्न सक्छ,’ उनले भने ।

हाल श्रीलंका छिमेकी देश भारतले दिएको ४ अर्ब डलर ऋणमा चलिरहेको छ । तर, यो ऋणले मात्रै लामो समय धान्न नसक्ने विक्रमासिंगेले बताएका छन् । विश्व बैंकले औषधि तथा अन्य अत्यावश्यक वस्तु खरिदका लागि श्रीलंकालाई ३० करोड डलर दिने प्रतिबद्धता जनाएको छ ।

विक्रमासिंगेले अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषको सहयोग एक मात्र विकल्प देखिएको बताएका छन् । आईएमएफका अधिकारीहरू सम्भावित सहायताका विषयमा छलफल गर्न श्रीलंका आउँदैछन् । जुलाईको अन्त्यसम्ममा कर्मचारी तहमा कुनै सम्झौता हुन सक्ने जनाइएको छ ।

प्रतिक्रिया दिनुहोस
४४० केभी प्रसारण लाइनका लागि ठेक्का आह्वान

    एमसीए नेपालले मिलिनियम च्यालेन्ज कर्पोरेसन अन्तर्गतको चार सय केभी विद्युत् प्रसारण

जाडो मौसमलाई लक्षित गर्दै सि.जी ब्राण्डका नयाँ विन्टर प्रोडक्ट्सहरु सार्वजनिक

    जाडोको पल न्यानो हरपल भन्ने नाराका साथ जाडो यामलाई] लक्षित गर्दै

अस्थायी, ज्यालादारीलाई पनि सामाजिक सुरक्षा कोषमा ल्याउँछौं : प्रधानमन्त्री

    प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले अस्थायी, ज्यालादारी कर्मचारीलाई पनि सामाजिक सुरक्षाको दायरामा

सर्वोच्च अदालतको बोर्डमा कालो छ्याप्ने विनु यादव पक्राउ

    श्रीमानबाट घरेलु हिंसामा परेको दाबी गर्दै आएकी विनु यादवले आज सर्वोच्चको