दाजुभाईको एउटै श्रीमान, यसमै छ खुसी



 

गणेश पाण्डे निर्देशित वृत्तचित्र ‘सहायक श्रीमान्’ प्रदर्शन भएपछि हलमा प्रश्नहरूको घेराबन्दी भयो । विदेशी दर्शक र मुल्यांकनकर्तालाई विषय अचम्म लाग्नु अस्वभाविक थिएन तर नेपाली दर्शक नै छक्क परे । त्यहाँमाथि नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीका सांसद छक्कबहादुर लामा पनि सहायक श्रीमान् (बहुपति प्रथा)का एक अंग रहेको र उनले गरेका ब्रिफिङ सुन्दा जो कोही प्रथा पुरानो विषय नयाँ भन्न छाडेनन् ।

नेपालको हिमाली जिल्ला हुम्लाका कतिपय गाउँमा रहेको यो प्रथा एउटा सांस्कृतिक मान्यता र अर्को सामाजिक चोटसँग जोडिएको विषय थियो । जसलाई पाण्डेले पर्दामा उतारेर हुम्लाको त्यो प्रथा काठमाडौं हुँदै विश्वभरी देखाउँदैछन् ।

बहुपति प्रथाका एक पात्र हुन् अविनाश लामा । जो वृत्तचित्रका छायाँकार पनि हुन् । जेठा दाईले बिहे गर्ने र अन्य भाईलाई पनि पति बनाएर राख्ने, सन्तान सबैबाट जन्माउने एक्ली भाउजुको कथामात्र होइन, त्यस ठाउँको प्रथा छ । अविनाश भन्छन्,‘म पनि दुई बुवाको एक्लो सन्तान हुँ ।’

हुम्ला भारगाउँ, लिमाटाङ, गुरुङसे, बरौसे लगायत गाउँमा दुई अहिलेसम्म कतिपय परिवारमा साधारण मानिने गरेको अनुभव निर्देशक पाण्डेले सुनाए ।

यो प्रथाको विषयमा जानकारी पाएपछि कुन कुन ठाउँमा रहेछ भन्ने खोजी गर्ने क्रममा गोरखामा पनि भेटिएको सुनाएका पाण्डे भन्छन्,‘तर अझ व्यापकता कहाँ छ भन्ने खोजीका लागि हामीले हुम्ला रोज्यौं ।’

वृत्तचित्रमा तीन महिला र उनीहरूका श्रीमानहरूको कथा उनिएको छ । नौ वटा परिवारसँग कुराकानी गरिएको सुनाएका निर्देशक पाण्डेले उपयुक्त कथालाई स्थान दिएर वृत्तचित्र निर्माण गरिएको जनाए ।

‘यो विषयको बारेमा पुस्तक लेखिएका, समाचार सुनिए पनि कुनै फिक्सनमा आधारित फिल्म वा वास्तविक वृत्तचित्र नबनेको आफूले पाएपछि नयाँ विषय पस्किएँ’, पाण्डे सुनाउँछन् । फिल्म ३९ मिनेट लामो छ । पाण्डे बहुचर्चित वृत्तचित्र ‘भाग्यले बाँचेकाहरू’का निर्देशक पनि हुन् ।

प्रतिक्रिया दिनुहोस
रविलाई पोखरा पुर्‍याइयो, निकिता पनि एउटै जहाजमा

     राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछानेलाई पर्साबाट काठमाडौं ल्याएर फेरि पोखरातर्फ

रवि लामिछानेलाई कास्की फर्काइदै

  राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) सभापति रवि लामिछानेलाई वीरगन्जबाट आज कास्की नै फर्काउने

कांग्रेस र एमाले रवि लामिछानेसँग किन तर्सिएको : प्रचण्ड

  नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले सबैभन्दा सहकारी ठगहरु अहिले सत्ताको

दुर्घटनामा फुटबल खेलाडी कपिलवस्तुको निशान न्यौपानेको निधन

  कपिलवस्तुको बाणगंगा ६ का न्यौपानेको सोमबार राती स्कुटर दुर्घटनामा मृत्यु भएको हो।