मेलम्चीको पानी २ बर्षमा पनि काठमाण्डौ नआउँने पक्का

 

मेलम्चीको पानी २ बर्षमा पनि काठमाण्डौ नआउँने पक्का भएको छ । राष्ट्रिय गौरवको आयोजना मेलम्ची खानेपानी आयोजनाको पहिलो चरणको निर्माण कार्यअन्तर्गत सुरुङमार्ग र हेडवक्र्सको बोलपत्र खोली मूल्यांकन भइरहेको छ । दोस्रो चरणका लागि याङ्ग्री र लार्केसम्म पहुँच सडक निर्माण सुरु भएको छ । मुआब्जा वितरण प्रक्रिया सुरु भएको मेलम्ची खानेपानी विकास समितिलाई उद्धृत गर्दै मन्त्रालयले जनाएको छ । २०७४ चैत २७ गते सुरुङमार्गको ब्रेक थ्रु भएको थियो ।

 

मन्त्रालयले यस अवधिमा खानेपानी तथा सरसफाइ क्षेत्रमा पहिलो पटक मूल विधेयक तयार गरेर प्रतिनिधिसभामा दर्ता गराएको छ । खानेपानीमन्त्री बिना मगरको सक्रियतामा खानेपानी तथा सरसफाई विधेयक तयार भई संसदमा पेश भएको हो ।

 

खानेपानी मन्त्रालयमातहतका निकायले असारसम्म ५ सय ४५ वटा आयोजना सम्पन्न गरेका छन् । २०७५÷७६ को बजेट कार्यान्वयनका सन्दर्भमा ५ सय २६ वटा साना तथा आधारभूत र १९ वटा ठूला आयोजना सम्पन्न भएको मन्त्रालयले जनाएको छ । यसबाट ५ लाख ३३ हजार जनसंख्या खानेपानी सेवाबाट प्रत्यक्ष लाभान्वित हुनेछन् ।

 

मन्त्रालयका प्रवक्ता रितेशकुमार शाक्यले २ सय ४२ वटा भूकम्पबाट प्रभावित आयोजना, २ सय ५० वटा ग्रामीण खानेपानी आयोजना र ३४ वटा वर्षात्को पानी संकलनमा आधारित गरी ५ सय २६ वटा आधारभूतस्तरका खानेपानी आयोजना सम्पन्न भएको जानकारी दिए । त्यस्तै, खानेपानी विभागअन्तर्गत तेस्रो साना सहरी खानेपानी आयोजना कार्यालयले १० वटा आयोजना सम्पन्न गरेको छ । सहलगानी खानेपानी आयोजनाअन्तर्गत ९ आयोजना सम्पन्न भएका छन् ।

 

तेस्रो साना सहरी खानेपानी आयोजनाअन्तर्गत सुर्खेतको बाबियाचौर, रुकुमको मुसिकोट, कपिलवस्तुको चन्द्रौटा, चितवनको बिरेन्द्रनगर, कास्कीको निर्मलपोखरी, कञ्चनपुरको सुडा, तनहुँको डुम्रे र आबुँखैरेनी, रौतहटको कटहरिया र उदयपुरको कटारी खानेपानी आयोजना सम्पन्न भएका छन् । त्यस्तै, सहलगानीअन्तर्गत मोरङको मानगढ र उर्लाबारी, रुपन्देहीको प्रगतिनगर र नयाँगाउँ, चितवनको रत्ननगर, पर्सा र धनगढा, नवलपरासीको जलुके, र दाङको नारायणपुर गरी नौवटा खानेपानी आयोजना सम्पन्न भइसकेका छन् । तेस्रो साना सहरी र सहलगानीअन्तर्गत सम्पन्न भएका आयोजना ठूला आयोजनाभित्र पर्दछन् ।

 

एक घर एक शौचालयको अवधारणाबमोजिम साढे ९९ प्रतिशत जनसंख्या आधारभूत स्तरको सरसफाइ सुविधाबाट लाभान्वित भएको प्रवक्ता शाक्यले बताए । आगामी असोजसम्ममा नेपाललाई खुला दिसामुक्त राष्ट्र घोषणा गर्ने गरी मन्त्रालयले कार्य गरिरहेको उनले बताए । विभागले खानेपानीको गुणस्तर सुधार कार्यक्रमअन्तर्गत निर्माणाधीन २८ आयोजनामध्ये चालु आर्थिक वर्षभित्र १२ वटा आयोजना सम्पन्न हुने चरणमा रहेको जानकारी दिएको छ ।

 

आयोजना कार्यान्वयन निर्देशनालय (पीआईडी)अन्तर्गत काठमाडौं उपत्यकाको रिङरोडभित्र लक्षित ७७ किलोमिटर थोक वितरण प्रणाली पाइप लाईन कार्यमध्ये ७५ किलोमिटर पाइप लाइन निर्माण सम्पन्न भएको छ । उपत्यकामा १० वटा पानीपोखरी निर्माण गर्ने भनिएकोमा ९ वटा सम्पन्न भइसकेको पीआईडीले जनाएको छ ।

 

काठमाडौं उपत्यका खानेपानी लिमिटेड (केयूकेएल)ले काठमाडौं उपत्यकाभित्र १७ किमि पाइप लाइन विस्तार गर्ने भनिएको थियो । २० किमि सम्पन्न भएको मन्त्रालायले जनाएको छ ।